Meer dan 62.000 hoogstambomen gekapt sinds 2010 - Dringend actie nodig.

Burgers roepen het parlement op om het bomenerfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te beschermen

© Anne Bonew - Anderlecht
© Anne Bonew - Anderlecht

#Bomen, #milieu, #klimaat, #BrusselsParlement, #Inter-Environnement Bruxelles, #HELP4Trees, #SaveBrusselsTrees

 

PERSBERICHT. -- Ondanks de klimaatwet die in 2021 door het Gewest werd aangenomen en de door de gemeenten ondertekende motie tot uitroeping van een klimaat- en milieunoodtoestand, wordt de verwoede kap van hoogstambomen nog steeds toegestaan terwijl het ontbreekt aan onderbouwde en gecoördineerde informatie over het bomenbestand van het Gewest. Dit wordt beheerd door tweeëntwintig instellingen die hun informatie niet bundelen. Aangezien de cijfers die beschikbaar zijn via de databank OpenPermits slechts een gedeeltelijke weergave zijn van een zeer verontrustende realiteit, luiden burgers en groepen (waarvan HELP4Trees) de noodklok: via een petitie vragen ze aan het Brussels Parlement om een bomenbeleid in te voeren dat gebaseerd is op het informeren van de burgers en op het dringende behoud van het bomenerfgoed van het Gewest.


OPENPERMITS NL total trees condemned since 2010
OPENPERMITS NL total trees condemned since 2010

Meer dan 24.000 hoogstambomen zijn in de afgelopen 5 jaar verdwenen en meer dan 2.700 nog steeds in gevaar.

Uit een analyse van de databank OpenPermitsi blijkt dat, als we de houtkap in het kader van het beheer van het Zoniënwoud buiten beschouwing laten, er in 13 jaar meer dan 62.000 hoogstambomen zijn verdwenen (waarvan meer dan 24.000 in de afgelopen 5 jaar) en dat er in dezelfde periode slechts 3.254 bomen zijn herplant, wat bespottelijk lijkt. Er zijn al massaal veel bomen gekapt (zoals de 500 bomen die in 2020 uit het Woluwepark verdwenen), en andere dossiers zijn momenteel in onderzoek: in Brussel is er een aanvraag om 208 bomen te kappen, 109 in Watermael Bosvoorde, 107 in Elsene... waardoor er binnenkort nog meer dan 2.700 bomen zullen verdwijnen.

i De databank OpenPermits- bevat aanvragen voor stedenbouwkundige- en milieuvergunningen. De analyse is gebaseerd op "boom"-gegevens en sluit houtkap met betrekking tot het beheer van het Zoniënwoud uit.

OPENPERMITS NL total trees condemned by commune
OPENPERMITS NL total trees condemned by commune

Ukkel, Brussel-Stad, Watermaal-Bosvoorde en Sint-Pieters-Woluwe : de kampioenen op het vlak van bomenkap.

Ukkel blijft een van de groenste gemeenten, maar heeft het meest te lijden onder de bomenkap: 14.635 bomen sinds 2010. Brussel-Stad (inclusief Laken): 12.400, Watermaal-Bosvoorde: 5.466, Sint-Pieters-Woluwe: 5.141 (verleend via 1.881 kapvergunningen)... De meeste bomen worden gekapt op aanvraag van de overheid, in gebieden die nog bebost zijn. Zowel ​ de Stad Brussel als de gemeente Elsene hebben een "boomplan" en ook andere gemeenten nemen op eigen houtje bomeninitiatieven... De feiten zijn echter duidelijk: ondanks de motie van klimaatnoodtoestand die door alle gemeenten is aangenomen, zijn er sinds 2019 meer dan 3.000 kapvergunningen afgegeven, waarvan 25% door Urban Brussels: zo verliest het Brussels Hoofdstedelijk Gewest haar bomen, een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen de gevolgen van de klimaatverandering.

OPENPERMITS NL number of requests by institution
OPENPERMITS NL number of requests by institution

22 instellingen beheren onafhankelijk van elkaar de Brusselse bomen: dit administratieve labyrint vormt een rechtstreekse bedreiging voor het bomenerfgoed van de hoofdstad.

Om een 'bomenbalans' op te maken voor het Brussels Gewest (aantal levende bomen, kap, heraanplant, enz.) moet men te rade gaan bij 22 instellingen: de 19 gemeenten (groene ruimten en gemeentelijke wegen), Leefmilieu Brussel (gewestelijke parken en groene ruimten), Mobiel Brussel (gewestelijke wegen) en Urban (opmerkelijke bomen), die hun gegevens niet bundelen. Als antwoord op het gebrek aan gecentraliseerde gegevens over levende, verdwenen of bedreigde bomen, werd onlangs een burgerinitiatief gelanceerd: arbres.cartobru.be. Maar dit volstaat niet en het is aan de overheid om deze gegevens in kaart te brengen.

Bij gebrek aan een gewestelijk bomenregister nemen de gemeenten en het Gewest blindelings kapbeslissingen.

Hoewel Leefmilieu Brussel een overvloed aan onlinetools ter beschikking stelt (voornamelijk kaarten) om de huidige stand van het leefmilieu te beoordelen, kunnen we met deze tools de veranderingen in het bomenbestand niet evalueren. Mobiel Brussel verstrekt informatie over zijn activiteiten via persberichten: het aantal bomen onder beheer en de aanplantingen, maar niets over de kap. Bijgevolg worden kapbeslissingen door de gemeenten en het Gewest blindelings genomen. Dit onaanvaardbaar administratief lappendeken maakt de bomen van de stad extra kwetsbaarder.

 

De bomen van Brussels Gewest in gevaar - Kerncijfers

62.268 hoogstambomen vergund voor kap tussen 2010 en 2022. Meer dan 24.000 hoogstambomen zijn in de afgelopen 5 jaar verdwenen en ongeveer 2.900 worden momenteel bedreigd. (bron)

De gemeenten die het meest getroffen zijn door de bomenkap zijn Ukkel (14.635 bomen), Stad Brussel/Laken (12.400 bomen), Watermaal-Bosvoorde (5.466 bomen), Sint-Pieters-Woluwe (5.141 bomen), Anderlecht (3.679 bomen) en Oudergem (3.274 bomen).(bron)

Het resultaat in 13 jaar: 3,2 km² meer hitte eilanden gecreëerd in de stad (1 hoogstamboom = 50 m² bladerdak), (bron)

en een theoretisch cumulatief tekort over 13 jaar van 2,9 megaton zuurstof minder (1 hoogstamboom = ± 10 kg geproduceerde zuurstof per dag). (bron)

22 instellingen beheren de bomen van het Gewest: dit administratieve labyrint vormt een rechtstreekse bedreiging voor het bomenerfgoed van de hoofdstad.

25 jaar is de tijd dat een jonge boom nodig heeft om dezelfde voordelen op te leveren als een volwassen boom. Te laat, gezien de snelheid van de klimaatverandering.
(bron: Francis Hallé, Du Bon usage des arbres, p.43)

Het duurt 25 jaar voor een ​ jong boompje dezelfde voordelen oplevert als een grote volwassen boom. Te laat, gezien het tempo van de klimaatverandering. ​

Het Gewest heeft aangekondigd 21.000 bomen en struiken in 2021 te hebben geplant... Overheden beweren vaak dat herbeplanting de kap compenseert: niets is minder waar. Door een boom te kappen, ontneem je de stad meteen de vele voordelen die hij nu en op termijn biedt: voordelen voor de mentale gezondheid, schaduw, natuurlijke airco, windscherm, absorptie van 25 kg koolstof per boom per jaar, productie van 10 kg zuurstof per boom per dag, waterretentie... terwijl een nieuw geplante boom, als hij het overleeft, minstens 25 jaar nodig om dezelfde voordelen te bieden. Naast hun essentiële rol in het verfraaien van het stadslandschap, zijn bomen essentieel voor het groene netwerk en voor het behoud van de biodiversiteit in de stad, omdat ze voedsel en onderdak bieden aan dieren, planten en zwammen.

Grote kloof tussen politieke retoriek en de realiteit op het terrein: onze bomen moeten nu beschermd worden.

Het politieke discours staat bol van uitspraken over klimaatverandering en biodiversiteit maar er gaapt een grote kloof tussen de beloften en de realiteit op het terrein (dagelijks worden er ​ vergunningen afgeleverd om gezonde bomen te kappen en daarnaast is er de illegale kap zonder vergunning, soms zelfs door de lokale autoriteiten). Geconfronteerd met deze onthutsende vaststellingen en het schrijnende gebrek aan informatie luidt een netwerk van bezorgde burgers en verenigingen de noodklok over de vernietiging van hun bomenerfgoed en de almaar toenemende betonnering van hun stad. Ze roepen de gewestelijke politici op om vandaag actie te ondernemen voor het behoud van de bomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Door middel van een petitie vragen ze hen om : ​

  1. met spoed een gewestelijk bomenbeleid aan te nemen gericht op respectvol beheer van het bomenbestand , met 3 hoofddoelstellingen: behoud van het bestaande bomenbestand, toename van het aantal bomen en de mobilisatie en bewustmaking van het grote publiek
  2. de oprichting van een volwaardige gewestelijke dienst, bestaande uit zowel burgers als gekwalificeerde wetenschappelijke experts, die als enige de bevoegdheid krijgen over het centrale beheer van het bomenerfgoed van het gewest,
  3. om geharmoniseerde instrumenten in te voeren die ook eenvoudig toegankelijk zijn voor het publiek (zoals een register van alle bomen, kaarten en gegevens om veranderingen in het bomenbestand in de loop van de tijd te kunnen opvolgen) om geïnformeerde en transparante besluitvorming mogelijk te maken,
  4. om de uitvoering af te dwingen van de dringende klimaatmotie en van de bestaande verordeningen over milieubescherming en behoud van biodiversiteit, en mogelijk andere verordeningen aan te nemen die expliciet gericht zijn op de bescherming van bestaande hoogstambomen,
  5. om een Brusselse milieukamer op te richten naar het voorbeeld van deze die in 2022 werd ingehuldigd aan het Hof van Beroep van Bergen (punt niet opgenomen in de petitie),
  6. om de paradigmaverschuiving die door een breed publiek gedragen wordt ter harte te nemen: bomen niet langer beschouwen als loutere stadsverfraaiing maar ze met zorg behandelen als levende wezens.

Notities

ii Mobiel Brussel schat dat de 30.000 bomen die het beheert goed zijn voor 160 hectare bladerdak (https://mobilite-mobiliteit-brussels.prezly.com/bruxelles-mobilite-quelle-place-pour-les-arbres-en-ville 1 boom = 50 m² bladerdak.
Mobiel Brussel publiceert geen kap/aanplantbalansen. De database met alle bomen die ze beheert, kan hier worden geraadpleegd: https://data.mobility.brussels/fr/info/trees/. Informatie over aanplantingen wordt verstrekt via persberichten: https://mobilite-mobiliteit-brussels.prezly.com/le-bilan-de-cette-saison-de-plantations-a-bruxelles--focus-sur-la-biodiversite

 


De petitie

link naar de petitie aan het Brussels Parlement:
​ https://democratie.brussels/initiatives/i-178?locale=nl
link naar de petitie aan het Brussels Parlement:
​ https://democratie.brussels/initiatives/i-178?locale=nl
Click me

 

Om te stemmen: maak een account aan op democratie.brussels (met Itsme of een andere digitale sleutel) en stem!

Ondertekenaars:

 

HELP4Trees, IEB, Bruxelles nature, Fondations pour la vallée de Neerpede et du Vogelzang, Fondations pour la Nature et la Biodiversité à Bruxelles🌿, ​ Save Bergoje Trees, We Are Nature (WAN), Save Donderberg, ​ QuartierWielsWijk, asbl Marais Wiels Moeras, CPN Brabant, CEBE, ACQU

 

Contactpersonen:

HELP4Trees is een groep burgers die zich zorgen maakt over de bomen in de stad en zich inzet voor het behoud ervan. ​
https://joverbockhaven.wixsite.com/petitionhelp4trees

Anne Bonew: ​
power4trees@protonmail.com
0476 23 23 14

Inter-Environnement Bruxelles
www.ieb.be

Cataline Sénéchal:
cataline.senechal@ieb.be